
کتاب دایی جان ناپلئون اثر ایرج پزشک زاد جلد سخت
تعداد صفحات 463
جلد گالینگور
کتاب دایی جان ناپلئون شاهکار ایرج پزشک زاد، رمانی است در قالب طنز است که در سال ۱۳۴۹ چاپ شده است. این کتاب به هشت زبان دنیا ترجمه شده است و ژانر کتاب تلفیقی از ژانر اجتماعی، بلوغ و طنز است.
کتاب دایی جان ناپلئون نتیجه ی تلفیق داستان عشق ناکام نویسنده با ماجراهای خانوادگی او است. روایت پسری عاشق پیشه به نام سعید است که عاشق دختر دایی اش لیلی می شود. خانواده ی سعید همراه با خانواده دایی جان و چند خانواده ی دیگر در باغی بزرگ و چند عمارتی زندگی می کنند. ایرج پزشکزاد نویسنده کتاب می گوید باغی که داستان در آن روایت می شود الهام گرفته شده از باغی است که پزشکزاد کودکی اش را در آن گذرانده است. باغی که ارث مادری اش بوده و همراه خاله ها و دایی هایش در آن زندگی می کردند.
این رمان ابتدا در سال ۱۳۵۰ به صورت پاورقی در مجله ی فردوسی چاپ شد. پزشکزاد در آن سال ها، بخش های دایی جان ناپلئون را با نام مستعار «الف. پ. آشنا» چاپ می کرد.
کتاب دایی جان ناپلئون آن قدر محبوب شد که زمان انتشارش در سال ۱۳۵۲ بلافاصله به چاپ سوم رسید. این رمان با قلمی طنز یک داستان عاشقانه را روایت می کند و با قلمی نقاد جامعه ی ایران را نقد می کند. پزشکزاد درون مایه ی اصلی کتاب را «رویارویی طبقه ی قدیمی و الگوهای ملی جامعه با جوانان تحصیل کرده» می داند.
دایی جان ناپلئون در این کتاب، مردی ساده ، حساس، منظم است، او هم چنین عاشق ناپلئون بناپارت است و از انگلیسی ها نفرت دارد. او نشان دهنده گروهی از مردم است که به جای پیدا کردن ریشه ی مشکلات و مسائل خود به رویابافی و خیال پردازی می پردازند. دایی جان ناپلئون خود را هم تراز ناپلئون می بیند و می توان گفت او یک دن کیشوت از نوع ایرانی است. سعید در این کتاب جوانی ناپخته و بی تجربه است که پیرو احساساتش است و در این میان یک آدم دنیادیده و باتجربه به اسم عمو اسدالله هم هست، که نقش تکیه گاه و آدم عاقل داستان را بازی می کند.

